Risk Faktörleri ve Ensest İstismar:
Aile içi cinsel istismar, ensest tanımı altında değerlendirilir ve genellikle en ağır istismar türlerinden biri olarak kabul edilir. Uzman Klinik Psikolog Seda Aydoğdu, ensest türü istismar vakalarının altında yatan bazı risk faktörlerine dikkat çekti: “Ailenin sosyal ve ekonomik durumu, ebeveynlerin psikolojik ve davranışsal sorunları, aile içi iletişim problemleri, aile içi şiddet ve cinselliğe dair katı inançlar, ensest vakalarında önemli rol oynayan faktörlerdir” dedi.
Çocuğun Mahremiyetine Saygı Gösterilmeli:
Aydoğdu, çocukların mahremiyetine saygı gösterilmesinin önemini vurguladı: “Çocuğa ‘benim çocuğum’ düşüncesi ile her zaman sınırsız bir şekilde yaklaşmak doğru değil. Çocuğun ayrı bir birey olduğunun unutulmaması ve temas etmeden önce izin alınması oldukça önemlidir.” Aile içinde oluşturulan sınırların, çocuğun dış dünyada da kendi mahremiyetini koruyabilmesi açısından temel oluşturduğunu belirtti.
Sevgi Gösteriminde Fiziksel Temas İçin İzin Alınmalı:
Kültürel normlar dahilinde, sevgiyi fiziksel temasla göstermenin yaygın bir davranış olduğunu belirten Aydoğdu, bu yaklaşımın çocukların beden sınırlarını ihlal edebileceğine dikkat çekti: “Sevgimizi göstermeden önce çocuktan izin alınmalı ve çocuk izin verirse sevgimizi fiziksel temas ile göstermeliyiz. Bu, çocuğun kendi sınırlarını koruyabilmesi için oldukça önemlidir.”
Çocuklara 'HAYIR' Demeyi Öğretmek:
Çocuklara, kötü dokunuşları tanımayı ve bunlara karşı ‘HAYIR’ demeyi öğretmek gerektiğini belirten Aydoğdu, çocukların kendilerine yönelik izinsiz temasları reddetme hakkına sahip olmaları gerektiğini ifade etti. Üvey aile bireyleriyle yaşayan çocuklar için de aynı yaklaşımın geçerli olduğunu vurguladı: “Çocuğun iyi-kötü dokunuş arasındaki farkı bilmesi ve kendisine dokunulmadan önce izin alınması gerektiği öğretilmelidir.”
Güven ve İnanma:
Aydoğdu, çocukların koşulsuz olarak inanılmasının ve suçlanmamasının, istismarın önlenmesinde kritik bir öneme sahip olduğunu belirtti: “Çocuğumuza koşulsuz bir şekilde inanacağımızı ve onu ne olursa olsun suçlamayacağımızı anlatmak çok kıymetlidir.”
Sonuç:
Çocuklara yönelik cinsel istismarın önlenmesi için ailelerin, çocuklarının mahremiyetine saygı göstermeleri, çocuklara iyi-kötü dokunuş ayrımını öğretmeleri ve çocuklarına ‘HAYIR’ deme cesaretini kazandırmaları gerektiği vurgulanıyor. Aile içi dinamiklerin düzenlenmesi, istismarın önlenmesinde önemli bir adım olarak görülüyor.
