Spotify’ın Kuruluşu ve Müzik Endüstrisinin Sorunları
2006 yılında İsveçli girişimci Daniel Ek tarafından kurulan Spotify, müzik endüstrisinin ciddi bir kriz yaşadığı dönemde ortaya çıktı. Korsanlık, CD satışlarının düşüşü ve iTunes'un dijital müzik üzerindeki tekeli, sektörü zorluyordu. Akış hizmetlerinin başarılı olacağına dair şüpheler varken, Spotify bu alanda devrim yaratmayı başardı.
2015'e gelindiğinde şirketin 75 milyon aktif kullanıcısı ve 8,4 milyar dolarlık bir değeri vardı.
Apple Music ile Rekabetin Başlangıcı
Apple, 2015 yılında kendi müzik akış hizmeti Apple Music ile pazara girdi. Ancak, Spotify için işler zorlaşmaya başladı. Apple, App Store üzerindeki kontrolünü kullanarak Spotify’ı zor durumda bırakacak politikalar izledi:
- App Store üzerinden yapılan tüm aboneliklerden %30 komisyon aldı.
- Spotify’ın harici ödeme seçeneklerine bağlantı koymasını yasakladı.
- Spotify’ın uygulama güncellemelerini engelledi ve fiyat farklarından bahsetmesini önledi.
- Apple Music’i cihazlarına önceden yükleyerek avantaj sağladı.
Bu durum Spotify’ın iOS kullanıcıları için fiyatlarını artırmasına yol açtı:
- Spotify: iOS'ta 12,99 dolar
- Apple Music: Her yerde 9,99 dolar
Spotify’ın Stratejik Hamlesi
Spotify, teslim olmak yerine Apple’a karşı Avrupa Birliği’ne antitröst şikayetinde bulundu. Ayrıca TimeToPlayFair.com adlı bir kampanya başlatarak Apple’ın politikalarını kamuoyuna açıkladı. Şikayetler şunları içeriyordu:
- Uygulama güncellemelerinin reddedilmesi.
- HomePod ve Siri entegrasyonunun engellenmesi.
- Kullanıcılarla sınırlı iletişim imkanı.
Bu hareket, teknoloji dünyasında büyük yankı uyandırdı. Diğer geliştiriciler de Spotify’a destek verdi.
Sonuçlar ve Spotify’ın Büyümesi
Spotify’ın mücadelesi meyvesini verdi:
- Avrupa Birliği Apple hakkında soruşturma başlattı.
- ABD Kongresi Apple’ın politikalarını sorguladı.
- Güney Kore, uygulama mağazası yasalarını değiştirdi.
2021’de Apple, harici ödeme bağlantılarına izin vermek zorunda kaldı ve %30’luk komisyon uygulaması zayıflamaya başladı.
Tüm bu süreçte Spotify büyümesini sürdürdü:
- 2015: 75 milyon kullanıcı
- 2023: 489 milyon kullanıcı
Bugün Spotify, Apple Music’in 5,5 katı büyüklüğe ulaştı.
Spotify, Apple gibi bir devle savaşırken şunları başardı:
- Mücadeleyi kamuoyuna taşıdı.
- Diğer geliştiricileri birleştirdi.
- Kullanıcı deneyimine öncelik verdi.
- Yenilik yapmaya devam etti.
Daniel Ek’in liderliğindeki Spotify, dev bir rakibin gücünü zayıflığa çevirdi ve rekabetin şartlarını değiştirdi.