Erteleme davranışı, genellikle görevin tamamlanması konusundaki düşük motivasyon veya başlama konusundaki dirençle kendini gösterir. Görevin değeri veya sağlayacağı ödül konusundaki yetersiz motivasyon, erteleme davranışını tetikleyebilir.
Erteleme Hastalığının Temel Nedenleri
Erteleme davranışının altında yatan çeşitli nedenler bulunmaktadır:
- Motivasyon Eksikliği: Görevin birey için taşıdığı değerin veya tamamlandığında elde edilecek ödülün yetersiz olması.
- Görevin Zorluğu: Görevin karmaşık, zorlayıcı olarak algılanması ve bu zorlukla başa çıkmakta hissedilen yetersizlik.
- Duygusal Engeller: Başarısızlık korkusu, kaygı, mükemmeliyetçilik gibi olumsuz duygusal durumlarla başa çıkmakta yaşanan güçlükler.
- Zaman Yönetimi Zorlukları: Görevleri etkili bir şekilde planlama, önceliklendirme ve zamanı verimli kullanma becerilerinde eksiklikler.
Erteleme Davranışıyla Başa Çıkma Stratejileri
Erteleme eğilimini azaltmak ve daha üretken olmak için çeşitli stratejiler uygulanabilir:
- Görevleri Küçük Parçalara Ayırmak: Büyük ve göz korkutucu görünen görevleri daha küçük, yönetilebilir ve ulaşılabilir alt görevlere bölmek.
- Öncelik Belirleme: Görevleri önem ve aciliyet düzeylerine göre sıralayarak, en kritik olanlara öncelik vermek.
- Belirli Hedefler Koymak: Görevin ne zaman ve nasıl tamamlanacağına dair net ve ölçülebilir hedefler belirlemek.
- İçsel Motivasyonu Güçlendirmek: Görevin tamamlanmasının bireysel olarak sağlayacağı olumlu sonuçları ve içsel tatmini düşünmek.
- Dışsal Destek Almak: Görevi tamamlama sürecinde başkalarından destek istemek ve tamamlanacağına dair sözlü taahhütlerde bulunmak, sorumluluk duygusunu artırabilir.
Profesyonel Yardımın Önemi
Eğer erteleme davranışı, bireyin günlük işlevselliğini önemli ölçüde olumsuz etkiliyorsa ve yukarıda belirtilen başa çıkma stratejileriyle üstesinden gelinemiyorsa, bir uzmandan yardım almak faydalı olabilir. Psikologlar ve terapistler, erteleme davranışının altında yatan nedenleri anlamak ve etkili başa çıkma mekanizmaları geliştirmek konusunda destek ve rehberlik sağlayabilirler.