Yeni Dönemde Neler Bekleniyor?
Kira Artış Oranı TÜFE’ye Göre Belirlenecek:
1 Temmuz itibarıyla kira artış oranı TÜFE oranına göre belirlenecek. Gayrimenkul ve Yatırım Uzmanı Hasan Ceran, konut kiralarının yeni dönemde TÜİK tarafından açıklanan TÜFE oranına göre artacağını belirtti. Eğer kira sözleşmesinde farklı bir madde yoksa, artış bu oranla sınırlı olacak. Örneğin, enflasyon %65 olarak açıklandığında, 10.000 TL olan kira 25.000 TL’ye kadar çıkabilir.
Mevcut Durumun Getirdiği Sorunlar
Kira Anlaşmazlıkları Artacak:
Ceran, %25’lik zam sınırının kalkmasının kira anlaşmazlıklarını artıracağını ve ev sahipleri ile kiracılar arasında daha fazla uyuşmazlık yaşanacağını belirtiyor. Ev sahipleri, mevcut kira fiyatlarını düşük bulup yüksek oranlarda zam talep edebilirken, kiracılar bu artışları haksız bulabilir. Bu da hukuki süreçlerin ve uyuşmazlıkların artmasına neden olacak.
Hukuki Süreçler ve Davalar:
Hasan Ceran, kira anlaşmazlıklarının arabuluculuk ve uzlaştırma gibi yollarla çözülememesi durumunda kira uyarlama veya kira tespit davalarının artacağını ifade etti. Uyarlama davaları, kira sözleşmesi yapıldığında öngörülmeyen olağanüstü durumlar nedeniyle kira artışında uyum sağlamak amacıyla açılabilir. Kira tespit davaları ise kira kontratının 5 yılı doldurması halinde taraflarca açılabilir.
Tahliye Şartları ve Yeni Düzenlemeler
Tahliye Şartları:
Tahliye koşulları arasında konut kirasının düşük kalması halinde uyarlama davası açılması, kira süresinin 11 yılı doldurmasıyla ev sahibinin sözleşmeyi yenilememe hakkı, kira kontratında belirlenen maddelerin ihlali gibi durumlar yer alıyor. Ayrıca, ev sahibinin birinci derece yakınının konut ihtiyacı, evin tadilata alınması, satılması gibi durumlar da tahliye sebebi olabilir.
Kira Uyarlama ve Tespit Davaları:
Kira uyarlama davaları, sözleşme sırasında öngörülmeyen durumlar nedeniyle açılabilir. Enflasyon, döviz kuru, salgın hastalık gibi olağanüstü durumlar bu kapsama girer. Kira tespit davaları ise 5 yılı dolduran kira sözleşmeleri için uygulanabilir. Ayrıca, TÜFE oranının üzerinde bir zam söz konusu olduğunda haksız kira artışı nedeniyle istihkak davası açılabilir. Kiracının kira ödemesi yapmaması halinde ise icra yoluna başvurulabilir.
Uzman Görüşü: Hukuki Bilgi ve Öneriler
Hasan Ceran, hem ev sahiplerinin hem de kiracıların haklarını bilmesinin önemli olduğunu vurguladı. Kiracılar ve ev sahipleri arasındaki uyuşmazlıkların hukuki yollardan çözülmesi gerektiğini belirterek, tarafların hukuki danışmanlık almasını önerdi. Ayrıca, tahliye süreçlerinde tarafların yasal haklarını ve sorumluluklarını bilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Sonuç: Karmaşık Süreç Devam Edecek
Kira artışındaki %25 sınırının kalkmasıyla birlikte kira anlaşmazlıkları artacak ve hukuki süreçler daha da karmaşık hale gelecek. Tarafların haklarını bilmesi ve hukuki süreçlere hazırlıklı olması, yaşanabilecek sorunların çözümünde önemli rol oynayacak. Yeni düzenleme ile birlikte konut kiralarında yaşanacak değişiklikler, kiracı ve ev sahipleri arasındaki ilişkileri uzun süre etkilemeye devam edecek.