Eski Türkiye olarak bilinin 1990’lı yıllarda JİTEM tarafından kullanılan ve faili meçhul cinayetler ile anılan Bayaz Toros
1990’lı yıllar, Türkiye’nin doğu ve güneydoğu bölgelerinde yaşanan faili meçhul cinayetler ve zorla kaybetmelerle dolu bir dönem olarak hafızalarda yer alıyor. Bu dönemin simgelerinden biri olan “Beyaz Toros“, o dönemde polis veya güvenlik güçleri gibi davranan kişiler tarafından kullanılarak, insanları zorla alıkoyma ve kaybetme vakalarında anıldı.
Beyaz Toros Nedir?
“Beyaz Toros”, 1990’lı yıllarda Türkiye’de, özellikle doğu ve güneydoğu bölgelerinde faili meçhul cinayetler ve zorla kaybetmelerle anılan bir araç tipi olarak bilinir. Beyaz Toroslar, çoğunlukla gizli operasyonlar ve yasadışı gözaltılar için kullanıldı. Araca bindirilen insanların birçoğu bir daha geri dönmedi ve akıbetleri halen belirsizliğini koruyor. Bu araçlar, dönemin karanlık yapılarının sembolü haline geldi ve toplumda korku salan bir unsur olarak anılmaya başlandı.
Yeşil Kod Adlı Mahmut Yıldırım Kimdir?
Yeşil kod adıyla tanınan Mahmut Yıldırım, Türkiye’nin istihbarat ve kontrgerilla operasyonlarında görev yapmış bir figürdür. Gerçek adı Mahmut Yıldırım olan Yeşil, 1953 yılında Bingöl’ün Solhan ilçesinde doğdu. Zaza asıllı olan Yıldırım, 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı’na katıldıktan sonra Milli İstihbarat Teşkilatı’na (MİT) katıldı ve sonrasında Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele (JİTEM) biriminde görev aldı.
Yeşil, operasyonlarda “PKK’lı gibi” giyinip güvenlik görevlileri tarafından ayırt edilebilmek için “yeşil fular” taktığı için bu kod adıyla anılıyordu. Abdullah Öcalan’ı öldürmek için gönderildikten sonra, operasyonun iptal edilmesi üzerine Yıldırım, bu duruma isyan etti ve “vatan haini” ilan edildi. Daha sonra ülkeyi terk eden Yıldırım, 1996’da Şam’da bulunduğu biliniyor, ancak sonrasında kendisinden haber alınamadı.
Mahmut Yıldırım’ın Gizemli Geçmişi ve Susurluk Bağlantısı
Mahmut Yıldırım’ın adı, 1996 yılındaki Susurluk kazasından sonra ortaya çıkan devlet-mafya-siyaset bağlantılarıyla daha da dikkat çekti. Bu dönemde pek çok cinayet ve yasadışı faaliyetle ilişkilendirilen Yıldırım’ın “Yeşil” kod adıyla anılan bir tetikçi olduğu ortaya çıktı. Dönemin Başbakanı Mesut Yılmaz, Yeşil’in öldürüldüğünü söylemesine rağmen, daha sonraki raporlar onun hâlâ hayatta olduğunu iddia etti.
Yeşil’in ismi, İnsan Hakları Derneği (İHD) Başkanı Akın Birdal’a düzenlenen suikast gibi birçok olayda geçti. Susurluk Raporu’nda ise Yıldırım’a 12 sayfalık özel bir yer ayrılmıştı. “Ahmet Demir” ve “Mehmet Kırmızı” gibi sahte kimliklerle bilinen Mahmut Yıldırım’ın bir dönem MİT’te ve JİTEM’de görev aldığı anlaşılmıştır.
Türkiye’nin Hafızasında Bir Karanlık Dönem
Beyaz Toroslar ve Yeşil kod adlı Mahmut Yıldırım, Türkiye’nin 1990’lı yıllarda yaşadığı kaos ve şiddet dolu dönemin sembolleri olarak kalmaya devam ediyor. Bu dönemde işlenen suçlar ve yaşanan insan hakları ihlalleri, hala aydınlatılmayı bekleyen karanlık olaylar olarak Türkiye’nin yakın tarihinde önemli bir yer tutuyor.