Dünya Bankası, küresel emtia fiyatlarının petrol arzındaki artış nedeniyle 2025 yılında son beş yılın en düşük seviyesine inmesini öngörüyor. Altının ise yatırımcılar için "güvenli liman" rolüyle fiyat rekorları kıracağı belirtildi. Ekim 2024’te yayımlanan Emtia Piyasaları Görünüm Raporu, önümüzdeki yıllarda emtia fiyatlarının seyri hakkında dikkat çekici bilgiler sundu.
Emtia Fiyatlarında Küresel Düşüş Trendi
Rapora göre, küresel emtia fiyatları 2026'ya kadar istikrarlı bir düşüş eğilimi gösterecek. Bu düşüşe özellikle petrol fiyatlarının öncülük edeceği belirtilirken, küresel çapta petrol arzının talebi aşması bekleniyor. Orta Doğu'da yaşanan gerginlikler bile bu bolluğun yarattığı fiyat düşüşü etkisini sınırlamakta yetersiz kalabilir.
2025 yılına kadar emtia fiyatlarının yüzde 10'luk bir azalma göstereceği öngörülüyor. Emtia fiyatlarındaki düşüş, gıda ve enerji maliyetlerini de etkileyecek ve bu düşüşler, merkez bankalarının enflasyonu kontrol altına alma sürecini kolaylaştırabilir. Dünya Bankası, petrol arzının talebi günde 1,2 milyon varil aşmasını bekliyor. Bu bolluk, geçmişte yalnızca 1998'de ve 2020'de, petrol fiyatlarının düşüş yaşadığı dönemlerde gözlemlenen bir durum olarak dikkat çekiyor.
Petrol ve Enerji Fiyatlarındaki Düşüş Beklentisi
Raporda Brent petrol fiyatlarının 2024 yılında varil başına ortalama 80 dolar olarak gerçekleşmesi, ardından 2025'te 73 dolara, 2026'da ise 72 dolara kadar gerilemesi bekleniyor. Enerji fiyatlarının bu yıl yüzde 5,8, gelecek yıl yüzde 6,2 ve 2026'da yüzde 2,1 düşüş göstermesi tahmin ediliyor.
Dünya Bankası'nın raporu, enerji ve gıda fiyatlarındaki gerilemenin küresel enflasyon üzerinde olumlu bir etkisi olabileceğini belirtiyor. Ancak enerji arzında yaşanabilecek olası sıkıntıların fiyatları yeniden artırabileceğine dikkat çekiliyor. Orta Doğu’daki çatışmaların tırmanması ise enerji fiyatlarında yukarı yönlü bir risk olarak değerlendiriliyor.
Altın Fiyatlarında Rekor Beklentisi
Dünya Bankası, altının fiyatının bu yıl rekor kırarak yatırımcılar için güvenli bir liman olmaya devam edeceğini öngörüyor. Altının ortalama fiyatının, 2023 ortalamasının yüzde 21 üzerine çıkarak yüksek seviyelerde seyredeceği ifade ediliyor. Jeopolitik belirsizliklerin, altın fiyatlarında yukarı yönlü baskı yaratmaya devam etmesi bekleniyor.
Rapor, gelecek iki yılda altın fiyatlarının Kovid-19 salgını öncesindeki beş yıllık ortalamanın yüzde 80 üzerinde kalacağını ve yalnızca sınırlı bir düşüş göstereceğini öngörüyor.
Endüstriyel Metallerde İstikrarlı Seyir Beklentisi
Dünya Bankası, endüstriyel metallerin fiyatlarının 2025-2026 döneminde istikrarlı bir çizgi izlemesini öngörüyor. Çin'in emlak sektöründe görülen zayıflığın, enerji dönüşümü ve sıkı arz koşulları nedeniyle metal fiyatları üzerinde belirgin bir baskı yaratmayacağı belirtiliyor. Ancak Çin ekonomisindeki beklenmedik büyüme dalgalanmalarının metal piyasalarında volatiliteye neden olabileceği vurgulanıyor.
Gıda Fiyatlarında Dengelenme Beklentisi
Raporda, küresel gıda fiyatlarının 2025 yılına kadar yaklaşık yüzde 4 oranında düşmesi ve sonrasında dengeli bir seyir izlemesi bekleniyor. Ancak fiyatların Kovid-19 öncesi seviyelere göre yüzde 25 daha yüksek kalacağı kaydediliyor.
Dünya Bankası’nın Emtia Piyasaları Görünüm Raporu, küresel arz-talep dengesinin emtia fiyatlarında belirleyici rol oynayacağını gösteriyor. Özellikle petrol fiyatlarının düşmesiyle beraber, enerji ve gıda fiyatlarındaki düşüşlerin ekonomiler üzerindeki enflasyon baskısını hafifletmesi umuluyor. Ancak Orta Doğu’daki gerginliklerin enerji piyasalarına olası etkileri de göz ardı edilmiyor.
