ABD'de büyük bir anayasal kriz ihtimali, Donald Trump’ın başkanlık yemin töreninin gerçekleşemeyebileceği bir senaryoyu gündeme taşıyor. Özellikle Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson’ın görevden alınma riski ve Kongre'nin işleyemez hale gelmesi, 6 Ocak'taki seçim sonuçlarının onaylanmasını tehlikeye atabilir.
Yeni Kongre'nin Kritik Başlangıç Tarihi
Yeni Kongre'nin 3 Ocak’ta göreve başlaması gerekiyor. Ancak yeni üyelerin yemin etmesi ve Temsilciler Meclisi Başkanı'nın seçilmesi, ciddi bölünmeler nedeniyle karmaşık bir sürece dönüşebilir. Amerikan Anayasası’na göre başkanlık seçim sonuçlarının 6 Ocak’ta bir ortak oturumla onaylanması gerekiyor. Bu sürecin, 20 Ocak öğle saatine kadar tamamlanmaması durumunda anayasal bir belirsizlik ortaya çıkabilir.
Geri Tepen İlişkiler
Mike Johnson’ın liderliği, Cumhuriyetçi Parti içindeki çatışmalar nedeniyle ciddi şekilde tehdit altında. Parti içinde Johnson’a desteğin azalması, özellikle Rep. Thomas Massie gibi isimlerin açık muhalefetiyle belirginleşiyor. Cumhuriyetçilerin Temsilciler Meclisi'nde yalnızca 219 üyeye sahip olması, birkaç ismin karşı çıkması durumunda Johnson’ın başkanlık koltuğunu kaybetmesine neden olabilir.
Seçim Sertifikası Gecikirse Ne Olur?
Anayasa, seçilmiş başkanın yemin ederek göreve başlamasını sağlamak için kesin tarihler belirlese de bu tarihlere uyulmaması durumunda ne yapılacağına dair net bir yol haritası sunmuyor. Anayasa uzmanları, böyle bir durumda Meclis'in bir "geçici başkan" seçebileceğini ya da oturumların Meclis Kâtibi tarafından yürütülebileceğini belirtiyor.
Eğer seçim sonuçları onaylanamazsa, Anayasa’nın öngördüğü şekilde mevcut başkanın görev süresi sona erer. Ancak hem başkanlık hem de Temsilciler Meclisi Başkanlığı boş kalırsa, sıra Senato’nun en kıdemli üyesine gelir. Bu durumda 91 yaşındaki Senatör Chuck Grassley’in bu rolü üstlenmesi beklenebilir.
Trump ve Johnson Arasındaki Gerilim
Donald Trump ile Mike Johnson arasındaki ilişkiler, hükümetin açık kalmasını sağlayan iki partili bir anlaşma sırasında iyice gerildi. Johnson, Trump’ın taleplerine uygun bir bütçe teklifi sunmaya çalışsa da bu girişim başarısız oldu. Trump’ın öfkesine rağmen Johnson, kapanma krizini son anda önleyen bir anlaşmaya imza attı, ancak bu süreçte Cumhuriyetçi Parti içinde ciddi tepkiler topladı.
Senaryolar ve Sonuçlar
Eğer 20 Ocak’a kadar seçim sonuçları sertifikalandırılamazsa, anayasal kriz derinleşebilir. Böyle bir durum, ABD tarihinde benzeri görülmemiş bir kaosa yol açabilir ve siyasi belirsizliği artırabilir. Uzmanlar, bu krizin çözümünün siyasi aktörlerin iş birliğine bağlı olduğunu vurguluyor.
